سبد دارایی مردم جهان

عدم‌محبوبیت بازار سهام؛ ویژگی منحصربه‌‌‌‌‌‌فرد ایرانیان یا مقوله‌‌‌‌‌‌ای جهانی؟

دنیای‌اقتصاد : در روزهای اخیر انتشار یک نظرسنجی درباره ذائقه سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها، سوالاتی را ایجاد کرد که آیا میان ذائقه ایرانی‌ها با سایر کشورها تفاوت قابل توجهی وجود دارد؟ «دنیای‌اقتصاد» برای پاسخ به این پرسش، ذائقه سرمایه‌گذاری برخی کشورها را مورد ارزیابی قرار داده است. در ایران حدود یک‌سوم از مردم سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات را ترجیح می‌دهند که این نوع سرمایه‌گذاری در کشورهای آمریکا و چین به‌عنوان دو اقتصاد بزرگ دنیا، رتبه اول را دارد. در ایران خرید طلا و سکه، در رتبه دوم قرار دارد، نکته جالب اینکه در ترکیه حدود نیمی از مردم این کشور سرمایه‌گذاری در زمینه طلا را ترجیح می‌دهند و خرید ملک در ترکیه پس از طلا قرار دارد. نکته مهم در این مقایسه این است که در بسیاری از کشورها مانند ایران، سرمایه‌گذاری در بازار سهام اولویت اصلی سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شود و حتی در آمریکا حدود یک‌پنجم مردم، مایل به سرمایه‌گذاری در این بازار هستند. البته که متناسب با پیشرفت بازارهای سرمایه و تنوع ابزارهای مالی، سهم سرمایه‌گذاری در بورس رشد می‌کند.

 محدثه علیزاده: انتشار نتایج تازه‌‌‌‌‌‌ترین نظرسنجی «ایسپا» درخصوص میزان محبوبیت بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری در ایران و سهم 1.3‌درصدی بازار سهام از آن در سال‌1402، ما را بر آن داشت تا میزان محبوبیت بازار سهام در کشورهای مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. نتایج به‌‌‌‌‌‌دست آمده حاکی از آن است که در مجموع در هیچ کشوری بازار سهام انتخاب اول یا دوم افراد برای سرمایه‌گذاری نیست. آمارها نشان می‌دهند حتی در کشوری با بازار سهام عمیق و گسترده مانند آمریکا، میزان محبوبیت بازارهای املاک و مستغلات و طلا درمیان سرمایه‌گذاران خرد بیش از بازار سهام است. همچنین در کشور چین مردم کمترین اعتماد را به بازار سرمایه دارند. حدود نیمی از پس‌‌‌‌‌‌انداز چینی‌‌‌‌‌‌ها به‌عنوان سپرده بانکی است و همچنان سهم عظیمی از سرمایه آنها در بازار مسکن صرف می‌شود. جوانان چینی نیز گرایش بالایی به سرمایه‌گذاری در بازار طلا دارند. همچنین در کشور ترکیه که مانند ایران از تورم بالایی رنج می‌‌‌‌‌‌برد، بازارهای طلا، املاک و مستغلات و کریپتو و دلار بالاترین میزان محبوبیت را دارند. در ژاپن نیز مردم حدود نیمی از پس‌‌‌‌‌‌انداز خود را صرف نگه‌‌‌‌‌‌داری پول نقد می‌کنند و سرمایه‌گذاری در بازارهای ریسکی مانند بازار سهام محبوبیت چندانی ندارد. بررسی‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد نتایج نظرسنجی «ایسپا» از میزان محبوبیت بازار سهام ایران هم‌‌‌‌‌‌راستا با میزان محبوبیت این بازار در دیگر کشورها است و مورد عجیب و منحصربه‌‌‌‌‌‌فردی تلقی نمی‌شود.

 بازار سهام؛ سومین انتخاب آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها

موسسه گالوپ (Gallup) از سال‌1998 به‌عنوان بخشی از نظرسنجی سالانه اقتصاد، از آمریکایی‌ها درباره مالکیت سهام آنها سوال کرده‌است. رکود بزرگ سال‌های 2013 تا 2016 بسیاری از مردم را از بازار ترساند و سطح مالکیت را برای بیش از یک دهه‌تا سطح 52‌درصد کاهش داد.

در حال‌حاضر حدود 61 درصد از مردم آمریکا در بازار سهام این کشور مشارکت دارند، اما نکته قابل‌تامل در این است که این بازار، انتخاب اول آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها برای سرمایه‌گذاری نیست. طبق آمار منتشرشده توسط موسسه گالوپ، در حال‌حاضر تنها 18‌درصد از آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها بازار سهام این کشور را به‌عنوان بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بلندمدت انتخاب می‌کنند. از آنجا‌که شاخص‌های سهام ایالات‌متحده در سال‌گذشته نتوانستند جایگاه خود را افزایش دهند، تعداد کمتری از آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها در سال‌2023 نسبت به سال‌2022 (24درصد) سهام یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را بهترین سرمایه‌گذاری می‌دانند. در حال‌حاضر، میزان محبوبیت بازار سهام در آمریکا در پایین‌ترین حد از محدوده 17درصد تا 27درصد از سال‌2011 است.

تقاضای ناشی از پاندمی کرونا برای محصولات حوزه فناوری مانند ویدئو کنفرانس و خدمات تحویل کالا، در کنار صنعت قوی داروسازی این کشور که بر روی واکسن کار می‌کرد و افق رشد مثبتی داشت، باعث شد بازار سهام آمریکا بازدهی خوبی داشته‌باشد، با این‌وجود این بازار هیچ‌گاه اولین انتخاب آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها برای سرمایه‌گذاری نبوده‌است. از سال‌2013 بازار املاک و مستغلات، دارایی‌‌‌‌‌‌ای که آمریکایی‌ها آن را روشن‌‌‌‌‌‌ترین مسیر به‌سوی آزادی مالی می‌دانند، همواره محبوب‌‌‌‌‌‌ترین بازار برای سرمایه‌گذاران خرد آمریکایی بوده‌است. پیش از آن نیز طلا عنوان محبوب‌‌‌‌‌‌ترین سرمایه درمیان آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها را داشته‌است.

داده‌های نظرسنجی گالوپ همچنین نشان می‌دهد میزان محبوبیت بازار املاک و مستغلات در این کشور طی یک سال‌گذشته کمتر شده‌است.

 این مساله می‌تواند به دلیل مقرون‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌صرفه نبودن هر نوع مسکن در سراسر آمریکا از زمانی‌که فدرال‌رزرو شروع به افزایش نرخ بهره کرده، ‌باشد.

آمارها نشان می‌دهد بیشتر سرمایه‌گذاران بازار سهام افراد سفیدپوست و دارای مدرک دانشگاهی هستند. همچنین در حال‌حاضر زنان 62‌درصد از سرمایه‌گذاران آمریکایی را تشکیل می‌دهند که از طریق سهام مستقیم، ETF یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند.

 خانواده‌‌‌‌‌‌های آمریکایی سیاه‌‌‌‌‌‌پوست و اسپانیایی‌‌‌‌‌‌تبار به‌‌‌‌‌‌طور مشخصی هنگام سرمایه‌گذاری ریسک‌گریز هستند و بیشتر تمایل دارند در دارایی‌های امن‌‌‌‌‌‌تر مانند املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری کنند.

 ریسک‌‌‌‌‌‌گریزی چینی‌‌‌‌‌‌ها و باقی‌‌‌‌‌‌ماندن در بازارهای سنتی

مردم چین بازارهای سرمایه‌گذاری سنتی مانند املاک و سپرده‌‌‌‌‌‌های بانکی را ترجیح می‌دهند، اما در حال‌حاضر علاقه فزاینده‌ای به گزینه‌‌‌‌‌‌های جایگزین مانند صندوق‌های تامینی و طلا نیز به‌ویژه در قشر جوان این کشور به‌‌‌‌‌‌وجود آمده‌است؛ در واقع بخش بزرگی از مردم چین ترجیح می‌دهند پول خود را در بخش املاک سرمایه‌گذاری کنند به‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌ای که در سال‌2023 بیش از 39‌درصد از خانه‌‌‌‌‌‌ها متلعق به افرادی هستند که در آنها زندگی می‌کنند.

همچنین تقریبا نیمی از کل پولی که خانوارها دارند به‌عنوان سپرده در بانک‌ها قرار دارد. دلیل این رفتار این است که بسیاری از افراد در مورد روش‌های دیگر سرمایه‌گذاری مطمئن نیستند. به‌رغم افزایش سهام و اوراق قرضه، آنها همچنان به آنچه می‌دانند، یعنی دارایی و حساب‌های پس‌انداز، پایبند هستند. داده‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد میزان محبوبیت بازار املاک و مستغلات در این کشور طی سال‌گذشته کمتر شده‌است. دلیل این اتفاق را می‌توان چالش‌های اخیر شرکت‌های ساخت‌‌‌‌‌‌وساز و بحران مسکن چین دانست. کاهش محبوبیت این بازار برای چینی‌‌‌‌‌‌ها در افزایش تمایل آنها به خرید طلا و دلار دیده می‌شود. همچنین میزان سهم سپرده‌‌‌‌‌‌های بانکی از مجموع سرمایه‌گذاری‌های مردم چین نیز افزایش‌یافته و از 20درصد در سال‌2018 به 46درصد در 2023 رسیده‌است.

در سال‌های اخیر بازار طلا نیز محبوبیت بیشتری بین چینی‌‌‌‌‌‌ها یافته‌است.

 به گزارش انجمن طلای چین، این کشور در طول 6ماه ابتدایی سال‌2023 با افزایش 16.37‌درصدی تقاضای طلا در مقایسه با سال‌قبل از آن روبه‌رو بوده‌است.

 با توجه به آمارها، بیش از نیمی از مصرف‌کنندگان طلا افرادی هستند که پس از سال‌1990 متولد شده‌اند و بسیاری از آنها طلا را قابل‌اعتمادترین سرمایه‌گذاری می‌دانند. همچنین به‌رغم اینکه بازارهای سهام چین بازارهای نسبتا بزرگی هستند، هنوز نسبتا جدید بوده و نمی‌توانند مانند بازارهای سرمایه آمریکا که نقش برجسته‌‌‌‌‌‌ای در اقتصاد این کشور دارند، عمل کنند. میزان اقبال این بازار بین مردم چین نیز پایین است و در سال‌2022، فقط 7درصد از مردم این کشور (در مقایسه با 53‌درصد از مردم آمریکا) در بازار سهام آن سرمایه‌گذاری کرده‌‌‌‌‌‌اند.

 نقش کمرنگ بازار سهام در سبد سرمایه‌گذاری مردم ژاپن  و  ترکیه

به دلیل تورم پایین کشور ژاپن و پایین‌بودن نرخ بهره در آن طی سال‌های طولانی، مردم این کشور بیشتر تمایل به نگه‌‌‌‌‌‌داری پول نقد را دارند و حتی میزان سپرده‌‌‌‌‌‌های بانکی آنها نیز چندان بالا نیست.

 بازار بیمه و صندوق بازنشستگی نیز از دیرباز جزو محبوب‌‌‌‌‌‌ترین بازارهای سرمایه‌گذاری برای ژاپنی‌‌‌‌‌‌ها بوده‌است.

همچنین طی سال‌های اخیر میزان محبوبیت بازار املاک و مستغلات در این کشور به دلیل پیری جمعیت و نرخ بهره پایین افزایش یافته‌است. بازار املاک و مستغلات در ژاپن رشد و توسعه قابل‌توجهی را تجربه می‌کند که ناشی از تغییر ترجیحات مشتریان، شرایط خاص محلی و عوامل اقتصادی کلان است. بازار سهام در ژاپن هیچ‌گاه از اقبال بالایی برخوردار نبوده و طی سال‌های 2018 تا 2023، حدود 10‌درصد از کل سبد سرمایه‌گذاری مردم این کشور را شامل‌می‌شود.

مردم ترکیه بازارهای طلا، املاک و مستغلات و ارزهای خارجی (به‌‌‌‌‌‌طور ویژه دلار) را بهترین بازارها برای سرمایه‌گذاری می‌دانند. داده‌های نظرسنجی موسسه آردا (Areda) در سال‌2022 نشان می‌دهد تعداد قابل‌توجهی از مردم ترکیه، حدود 43‌درصد، هنوز طلا را بهترین شکل سرمایه‌گذاری می‌دانند.

این رقم تقریبا 15‌درصد کمتر از تعداد افرادی است که در سال‌2021 طلا را به‌عنوان سرمایه‌گذاری ایده‌آل می‌دانستند.

ترجیح بعدی مردم ترکیه برای سرمایه‌گذاری املاک و مستغلات در سال‌2022، 27.4‌درصد بود که به‌طور جزئی بیشتر از 26.9 سال‌2021 بود. همچنین به‌دلیل تورم بالا در این کشور، مردم ترکیه طی سال‌های اخیر گرایش بیشتری به خرید ارزهای خارجی و رمزارزها یافته‌‌‌‌‌‌اند.

به گزارش «ایسپا» در ایران نیز بازار املاک و مستغلات و طلا محبوب‌‌‌‌‌‌ترین بازارها میان سرمایه‌گذاران هستند که باتوجه به تورم بالای کشور، راهکاری طبیعی برای حفظ ارزش سرمایه تلقی می‌شوند.  از دلایل تمایل کمتر مردم به ارزهای خارجی می‌توان به کنترل سرمایه توسط حکومت و سرکوب قیمتی آن اشاره کرد. در ایران نیز همچون چین تمایل و اعتماد مردم به بازار سرمایه پایین است که می‌تواند به دلیل شناخت پایین مردم از این بازار، عمق کم بازار (نقدینگی بسیار پایین) و وجود ریسک‌های ژئوپلیتیک بالا باشد.

سپرده‌‌‌‌‌‌ بانکی نیز از دیگر ابزارهای مردم ایران برای حفظ ارزش سرمایه خود در‌برابر تورم بالای کشور است.

 

ارزش گذاری سهام به روش ارزش جایگزینی

ارزش جایگزینی یکی از روش هایی است که برای ارزش گذاری سهام یک شرکت استفاده می شود. برای درک و شناخت این روش با ما همراه باشید.

ارزش جایگزینی چیست؟

به ارزش یک ورقه بهادار شرکت با این فرض که قصد ایجاد شرکت موردنظر را در تاریخ محاسبه داشته باشیم، ارزش جایگزینی می گویند. به عبارت دیگر، این ارزش بیان گر مخارجی است که باید برای خرید یا ساخت یک قلم موجودی کاملاً مشابه با دارایی فعلی، متحمل شویم.

در واقع این مبلغ هزینه ای است که  برای کسب همان دارایی پرداخت می شود. این ارزش، بهای هر برگه سهم شرکت با قصد راه اندازی شرکتی دیگر با خصوصیات مشابه و در وضعیت فعلی است.

فرض کنید قصد راه اندازی یک شرکت جدید را دارید و می خواهید این شرکت توانایی رقابت با شرکت دیگری در زمینه فعالیت شما را داشته باشد. بنابراین شرکت شما باید حداقل، امکانات و دستگاه هایی که در شرکت رقیب به کار برده می شوند را داشته باشد.

پس شما نیاز دارید که ارزش دارایی های آن شرکت در زمان حال، هزینه های تولید، یافتن بازار مناسب، حقوق و دستمزد و… را محاسبه کنید تا بتوانید هزینه های لازم برای راه اندازی شرکتی مشابه شرکت رقیب را به دست آورید.

بعد از تخمین زدن هزینه ها و ارزش گذاری دارایی های شرکت رقیب، رقم حاصله را بر تعداد سهام تقسیم می کنیم. به این ترتیب، ارزش جایگزینی هر سهم به دست می آید.

ارزیابی جایگزینی مبحثی مهم، به خصوص در شرکت هاست. با توجه به پیشرفت تکنولوژی، نوآوری ها و خلاقیت های جدید در راه تولید محصولات، ممکن است وسایلی ساخته شوند که با هزینه ای کم تر منجر به تولید یک کالا شود. این امر به ویژه در مشاغل مبتنی بر فناوری رایج است، زیرا فناوری موجود به سرعت تغییر می کند که همین امر ممکن است باعث شود ارزش دفتری دارایی ها با ارزش واقعی یا بازاری آن دارایی ها تفاوت چشمگیری داشته باشد.

همانند روش ارزش دفتری، روش جایگزینی نیز، ارزش هر دارایی را مستقل از عملیات یا ظرفیت تولید کل تجارت در نظر می گیرد. سپس ارزش دارایی های مجزا شرکت به هم اضافه می شوند تا به یک ارزیابی کلی برسند.

چگونه ارزش جایگزینی هر سهم را محاسبه کنیم؟

برای محاسبه سهام یک شرکت به روش جایگزینی، ابتدا دارایی های ثابت شامل اموال، ماشین آلات و تجهیزات به نرخ روز ارزیابی می شوند. زیرا با گذشت زمان، خصوصأ در شرایط تورمی، ارزش روز دارایی ها تفاوت چشمگیری از ارزش دفتری پیدا می کند. سپس، دارایی های جاری مانند مطالبات و اقلام ذخیره مالیاتی و … بر مبنای ارزش روز، مورد ارزیابی قرار می گیرد.

برای محاسبه حقوق صاحبان سهام، پس از ارزیابی های فوق و جایگزین کردن مقادیر آن در ترازنامه، بدهی ها را از دارایی ها کم می کنیم. با تقسیم عدد به دست آمده بر تعداد سهام منتشر شده، ارزش جایگزینی به ازای هر سهم به دست می آید.

برای ارزیابی جایگزینی انتهای دوره نیز می توان از شیوه دیگری استفاده کرد؛ این ارزش در پایان دوره، برابر است با ارزش تاریخی به اضافه هر نوع سود حاصل از نگهداری دارایی. در واقع، سود حاصل از نگهداری دارایی ها، تفاوت میان ارزش تاریخی دارایی ها و ارزش روز آن ها در پایان دوره است.

چگونه براساس ارزش گذاری جایگزینی تصمیم گیری کنیم؟

سرمایه گذاران به هنگام تصمیم گیری و تحلیل، باید به ارزش جایگزینی ارایه شده برای سهام یا دارایی دقت داشته باشند. اما این ارزش باید در کنار موارد دیگری ازجمله سودآوری و نسبت های مالی شرکت، مورد سنجش قرار گیرد.

افرادی که تنها با تکیه بر روش جایگزینی، به بررسی دارایی های یک شرکت می پردازند، در واقع اصل “تداوم فعالیت” در آن شرکت و همچنین کیفیت استفاده از دارایی ها را در درآمدزایی شرکت در نظر نگرفته اند.

مزایای استفاده از ارزیابی جایگزینی

1. ارزش گذاری به شیوه جایگزینی این امکان را به تحلیل گران می دهد تا بین سود عملیاتی و سود نگهداری از دارایی ها، تمایز قایل شوند که این امر برای ارزیابی کارایی مدیران بسیار حایز اهمیت است.
2. ارزیابی جایگزینی، اطلاعات مفیدتر و کاربردی تری را در رابطه با پیش بینی عملکرد آینده شرکت در اختیار تحلیل گران قرار می دهد.
3. این روش، قابلیت قیاس منطقی تری نسبت به ارزش تاریخی برای مقایسه با فروش جاری دارد. زیرا این ارزش، مبلغی است که شرکت باید در حال حاضر برای تحصیل دارایی بپردازد.

معایب استفاده از ارزیابی جایگزینی

1. این ارزش فاقد جنبه واقعی بوده و درجایی به ثبت نمی رسد.
2. برخی از دارایی ها مانند دارایی های نامشهود در محاسبه این ارزش لحاظ نمی شوند.
3. این روش ارزیابی، به بازدهی و سودآوری شرکت توجهی ندارد.
4. استفاده از روش ارزیابی جایگزینی، هزینه بالایی دارد.
5. با توجه به این که این روش مبنای ثبت شده ندارد، ممکن است بر ویژگی اعتماد تأثیرگذار باشد.
6. تعیین ارزش در شرایط تغییر فناوری مشکل است.

 

صورت‌های مالی با فرمت اکسل

 فرمت جدید صورت مالی.xlsx

 

ارزشگذاری سهام چیست؟
 What is stock valuation

ارزش‌گذاری سهام، (به انگلیسی: stock valuation) در بازارهای مالی ارزش‌گذاری سهام عبارت است از تخمین ارزش یک دارایی، بر اساس مقایسه آن دارایی، با دارایی‌های یا بر اساس ارزش فعلی متغیرهایی که بازده آتی دارایی به آنها بستگی دارد. نقش ارزش‌گذاری در سه حوزه مدیریت پرتفوی، تحلیل تملک شرکت‌ها و مباحث مالی شرکتی مورد توجه می‌باشد. شناخت شرکت، پیش‌بینی عملکرد شرکت و انتخاب مدل ارزش‌گذاری، مراحل اصلی و نخست فرایند ارزشگذاری می‌باشد.

ارزش­گذاری از جمله مفاهیمی است که از  دیرباز مورد توجه مکاتب اقتصادی مختلف و همچنین سرمایه­ گذاران و مدیران  بوده است. تخصیص منابع مالی در یک بنگاه اقتصادی،‌ نیازمند آشنایی با کیفیت  خلق ارزش و جریانات نقدی در آینده است. بنابر این می­توان گفت «مفهوم ارزش  و فعالیت ارزش­گذاری از جمله مفاهیمی است که به کلیه فعالیت­های مالی اعم  از تامین مالی، سرمایه­گذاری و مدیریت پرتفوی، امور مالی شرکت­ها و تجدید  ساختار مالی آنها گره خورده که هریک از این فعالیت­ها در فرآیند عملیات خود  نیازمند ارزش­گذاری است.

مفهوم ارزش  (value )،‌ قیمت (Price ) و بهای تمام شده (Cost ) غالباً‌ به جای یکدیگر  به کار می­رود در حالی که این مفاهیم متفاوت از یکدیگر هستند.

قیمت،  واژه­ای است که بیانگر مبلغ پرداخت شده برای مقداری از کالا یا نوعی از  خدمت درخواست شده و یا مبلغ تحصیل یک دارایی می­باشد. مفهوم قیمت نوعی  رویکرد گذشته­نگر دارد قیمت نوعی ارزش نسبی برای کالاها و خدمات است که از  سوی یک خریدار یا فروشنده خاص و در شرایط خاصی تعیین می­گردد. بهای تمام  شده نیز نیز ارزش پولی عوامل تولید از قبیل کار،‌ سرمایه و مدیریت است که  برای خلق دارایی ضروری است.

ارزش را  افراد غالباً «آن چیزی که می­ارزد» تعریف می­کنند. ارزش نوعی مفهوم اقتصادی  است که عبارتست از یک مبلغ بیان شده بر حسب پول که در ازای کسب دارایی یا  حقوق ناشی از دریافت منافع آینده از طریق استفاده از دارایی، قابل پرداخت  است.

ارزش­گذاری فرآیندی است که در آن  ارزش جاری یک دارایی یا شرکت بر اساس مقایسه آن دارایی با دارایی­های مشابه  یا بر اساس ارزش فعلی متغیرهایی که بازده آتی دارایی به آن بستگی دارد،‌  تعیین می­گردد.

برای ارزشگذاری سهام  معمولاً از روشهای مختلف که از یک نگاه به سه روش گذشته نگر، حال نگر .  آینده نگر تقسیم می شوند، استفاده می کنند. روشهای کذشته نگر مانند روش  سودآوری، حال نگر مانند ارزش روز خالص دارائیها و آینده نگر مانند روش پیش  بینی جریانات نقدی هستند که به نظر می رسد هریک در جایگاه خود می بایست  مورد استفاده قرار گیرند.

برچسب‌ها: ارزشگذاری سهام, ارزیابی سهام شرکت, ارزیابی رسمی سهام, کارشناسی رسمی سهام شرکت

ارزشگذاری شرکت و ارزشگذاری سازمان
Company valuation and organization valuation

ارزشگذاری استارت آپ‌ها و شرکت‌های نو پا
Valuation of start-ups and fledgling companies

ارزشگذاری سهام و ارزشگذاری اوراق بهادار
Stock valuation and securities valuation

ارزشگذاری برند و ارزشگذاری نشان تجاری
Brand valuation and trademark valuation

ارزشگذاری و حسابرسی توسط کارشناس رسمی دادگستری
Valuation and audit by an official judicial expert

ارزشگذاری شرکت چیست؟
 What is Vompany Valuation
Business Valuation

ارزش‌گذاری (Valuation) در دانش مالی، فرایند تعیین کردن ارزش جاری یک دارایی یا شرکت است. معمولاً روش‌های متنوعی برای این کار مورد استفاده قرار می‌گیرد،  بعضی‌ها از این روش‌ها به‌صورت ذهنی انجام می‌شوند و برخی دیگر عینی هستند و  از طریق روش‌های آماری و اقتصادسنجی به نتیجه می‌رسند. برای مثال برای تحلیل ارزش گذاری یک شرکت توجه کردن به مدیریت شرکت، سهام سرمایه، دارایی‌های نامشهود، ترکیب ساختار سرمایه‌ای شرکت (بدهی، اوراق قرضه و حقوق صاحبان سهام) دورنمای درآمد آتی شرکت و ارزش بازار دارایی‌های شرکت مورد توجه می‌باشد. قضاوت در رابطه با مدیریت شرکت بیشتر روش ارزش گذاری ذهنی می‌باشد، در حالی که محاسبه ارزش ذاتی شرکت بر مبنای درآمد آتی آن، روش ارزش گذاری عینی می‌باشد. ارزش‌گذاری کسب و کارها و دارایی‌ها می‌تواند به روش‌های مختلفی  صورت پذیرد، از جمله روش‌های مبتنی بر درآمد، روش‌های مبتنی بر هزینه،  روش‌های مبتنی بر بازار و همچنین روش‌های ترکیبی و پیشرفته.

مقدمه ای بر نحوه ارزش‌گذاری شرکت‌ها و دارایی‌ها

همه  ما دوست داریم یا در مواقعی حتی مجبور هستیم ارزش دارایی‌های خود را  بدانیم.ارزش گذاری یا تعیین ارزش دارایی‌ ها فرایندی است که طبق آن ارزش  مالی یک دارایی اعم از شرکت یا کسب و کار، املاک و مستغلات، ماشین‌آلات و  تجهیزات، سهام و اوراق مشارکت محاسبه می‌شود. اصولا ارزش گذاری زمانی انجام  می‌شود که قرار است یک شرکت یا یک دارایی خرید و فروش، بیمه یا مصادره  شود. در این مطلب با نحوه ارزش گذاری شرکت ها و دارایی ها آشنا می‌شویم.

دارایی  ها را می‌توان به دارایی های مشهود و نامشهود تقسیم بندی کرد. همچنین ارزش  گذاری می‌تواند هم بر دارایی ها و هم بدهی هایی مثل اوراق مشارکت که یک  شرکت صادر می‌کند انجام شود.

ارزش دارایی های مشهود

منظور  از دارایی های مشهود دارایی های فیزیکی است که توسط یک سازمان یا شرکت  خریداری شده تا کالاها یا محصولات خود را تولید کند یا خدمات مدنظر را  ارائه نماید. دارایی های مشهود را می‌توان هم به دارایی های ثابت، مثل  سازه، زمین و ماشین آلات، و هم به دارایی های ارزی، مثل وجه نقد تقسیم بندی  کرد.

نمونه‌های دیگری از دارایی‌های  یک شرکت عبارتند از وسایط نقلیه، تجهیزات رایانه‌ای و فناوری اطلاعات،  سرمایه گذاری‌ها، مبالغ پرداختی، سهام موجود و غیره.

برای اینکه بتوان دارایی های مشهود خالص یک شرکت را محاسبه کرد:

• آن شرکت باید به ترازنامه خود مراجعه نموده و دارایی های مشهود و نامشهود را شناسایی کند.
• از دارایی کل، ارزش کل دارایی های نامشهود را کسر کند.
• از آنچه باقی مانده، ارزش کل بدهی ها را کم کند. مقدار به دست آمده دارایی مشهود خالص یا ارزش خالص دارایی های مشهود می‌باشد.

هنگام ارزش گذاری دارایی های مشهود، بهتر است این موارد را در نظر بگیرید:

• اموال یا سایر دارایی های ثابت که ارزش آن‌ها تغییر کرده است
• دارایی مستهلک شده که باید با ارزش کمتری فروخته شود
• مطالبات مشکوک الوصول یا لاوصول

ارزش دارایی های نامشهود

دارایی  های نامشهود دارایی هایی هستند که شکل فیزیکی ندارند اما باز هم برای شرکت  سود به همراه می‌آورند. این نوع دارایی‌ها شامل حق و امتیازات انحصاری،  ثبت اختراع، لوگوها، علائم تجاری و نام تجاری هستند.

برای  نمونه، یک شرکت چندملیتی را در نظر بگیرید که با دارایی هایی به ارزش 5000  میلیارد تومان ورشکسته شده و چیزی از دارایی های مشهود آن باقی نمانده  است. این شرکت باز هم می‌تواند به خاطر دارایی های نامشهود مثل نام برند و  امتیازات انحصاری خود ارزش داشته باشد چرا که سرمایه گذاران و شرکت‌های  زیادی هستند که حاضرند دارایی های نامشهود این شرکت را مال خود کنند.

دارایی  های نامشهود اغلب به کسب و کارها مزیت رقابتی می‌دهند. با این حال، از  آنجایی که این دارایی‌ها هیچ ویژگی فیزیکی ندارند، تعیین ارزش آن‌ها  می‌تواند دشوار باشد. یک روش متداول برای ارزش گذاری دارایی های نامشهود  استفاده از یکی از موارد زیر است:

• رویکرد  بازار: در این روش بر اساس شواهد بازار مبنی بر آنچه اشخاص ثالث برای  دارایی های نامشهود قابل مقایسه پرداخت کرده‌اند می‌توان ارزش دارایی‌های  نامشهود را به دست آورد (در عمل، اعمال این روش ممکن است بسیار دشوار  باشد).
• رویکرد درآمد: در این رویکرد فرض می‌شود که ارزش یک دارایی، ارزش فعلی درآمدهای حاصل از آن در آینده است.
• رویکرد  بهای تمام شده: در این روش بر اساس برآورد هزینه های ساخت یا حصول یک  دارایی نامشهود جدید که کم و بیش کاربرد همان دارایی موجود را دارد ارزش  دارایی مشخص می‌شود.

در این  روش‌ها مواردی مانند معاملات قابل مقایسه، درآمدهای مازاد، رهایی از حق  انحصار، هزینه‌های جایگزین یا بازتولید و تحلیل شبیه‌سازی مدنظر قرار  می‌گیرند. به طور کلی، می‌توانی ارزش سرقفلی را بر اساس محاسبه ارزش  باقیمانده، با کم کردن ارزش خالص دارایی‌ها از ارزش حقوق صاحبان سهام،  تعیین کرد.

برخلاف دارایی‌های مشهود که  در طول زمان مستهلک می‌شوند، دارایی‌های نامشهود (و به ویژه مالکیت معنوی)  اغلب با گذشت زمان ارزش بیشتری می‌یابند. با این حال، استانداردهای  حسابداری اجازه نمی‌دهد که این افزایش در ارزش در ترازنامه قید شود.

ارزش گذاری شرکت ها یا کسب و کارها

ارزش  گذاری شرکت ها یا کسب و کارها فرایندی است که در آن ارزش اقتصادی یک واحد  کاری یا شرکت تعین می‌شود. از ارزش گذاری کسب و کار می‌توان برای تعیین  ارزش منصفانه یک شرکت به دلایل مختلفی از جمله ارزش فروش، ایجاد مالکیت  مشارکتی، امور مالیاتی و غیره استفاده کرد. معمولا صاحبان کسب و کارها و  شرکت‌ها برای تخمین عینی ارزش کسب و کار خود به ارزیابان حرفه ای مراجعه  می‌کنند.

مبانی ارزش گذاری کسب و کارها

مقوله  ارزش گذاری مشاغل اغلب در امور مالی شرکت‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد.  معمولا ارزش گذاری شرکت ها و کسب و کارها زمانی اهمیت پیدا می‌کند که یک  شرکت بخواهد بخشی یا تمام شرکت خود را بفروشد یا شرکت دیگری را بخرد یا با  آن ادغام شود. برای ارزش گذاری یک شرکت ارزش فعلی آن با استفاده از  معیارهای عینی تعیین و تمامی جنبه‌های آن شرکت سنجیده می‌شود.

در  تعیین ارزش یک کسب و کار عواملی مثل تحلیل مدیریت شرکت، ساختار سرمایه،  چشم انداز سودآوری آتی یا ارزش بازار دارایی‌های آن شرکت لحاظ می‌شوند.  ابزار ارزش گذاری ممکن است در بین ارزیابان، کسب و کارها و صنایع مختلف  متفاوت باشد. به طور معمول ارزش گذاری شرکت ها شامل بازبینی صورت های مالی،  الگوهای جریان نقدی تنزیل شده و مقایسه با کسب و کارهای مشابه می‌باشد.

نسبت قیمت به درآمد یا P/B چیست؟

نسب  قیمت به درآمد یا P/B عبارت است از ارزش یک کسب و کار تقسیم بر سود آن بعد  از کسر مالیات. برای مثال، شرکتی که هر سهم آن 40 تومان باشد و سود حاصل  از هر سهم بعد از مالیات 8 تومان شود، نسبت P/B آن برابر با 5 می‌شود.

برای ارزش گذاری یک کسب و کار می‌توانید از این معادله استفاده کنید:

ارزش کسب و کار = سود خالص (سود بعد از کسر مالیات) x نسبت P/B

بعد  از اینکه نسبت P/B را به دست آوردید آن را در آخرین میزان سود شرکت بعد از  کسر مالیات ضرب می‌کنید تا ارزش شرکت مشخص شود. برای مثال، اگر نسبت P/B  یک شرکت عدد 6 باشد و سود شرکت بعد از مالیات معادل 100.000.000 تومان شود،  ارزش این شرکت 600.000.000 تومان می‌باشد.

شیوه های مختلف ارزش گذاری شرکت ها

راه‌های مختلفی برای تعیین ارزش یک شرکت وجود دارد. در ادامه با برخی از این روش‌ها آشنا می‌شوید.

ارزش بازار (Market Capitalization)

ارزش  بازار یا Market Capitalization (به اختصار: Market Cap) ساده‌ترین شیوه  برای ارزش گذاری شرکت ها محسوب می‌شود. در این روش قیمت سهام شرکت در تعداد  کل سهام شرکت ضرب می‌شود. برای مثال، در سال 2018 سهام شرکت مایکروسافت به  قیمت 86.35 دلار معامله می‌شد و تعداد کل سهام آن 7.715 میلیارد بود.  بنابراین ارزش شرکت مایکروسافت در سال 2018 برابر می‌شد با: 86.35×7.715m =  666.19  میلیارد دلار.

شیوه درآمد زمان

در  روش درآمد زمان، جریان درآمدهای حاصله در یک بازه زمانی مشخص ضربدر مقداری  می‌شود که بنابر نوع صنعت و محیط اقتصادی ممکن است متفاوت باشد. به عنوان  مثال، ارزش یک شرکت فناوری ممکن است 3 برابر درآمد شود، در حالی که یک شرکت  خدماتی 0.5 برابر ‌شود.

 ضریب سود

در  مقایسه با شیوه درآمد زمان، ضریب سود می‌تواند تصویر دقیق‌تری از ارزش  واقعی یک شرکت ارائه نماید چرا که در قیاس با درآمد فروش، سود یک شرکت شاخص  موثرتری برای موفقیت مالی محسوب می‌شود. ضریب سود، سودهای آینده را در  برابر جریان نقدی که می‌تواند با نرخ بهره فعلی در مدت زمان مشابه  سرمایه‌گذاری شود تعدیل می کند. به عبارت دیگر، نسبت فعلی P/E را با توجه  به نرخ بهره فعلی تنظیم می‌کند.

شیوه جریان نقدی تنزیل شده

شیوه  جریان نقدی تنزیل شده یا روش DCF شبیه ضریب سود است. این روش بر اساس پیش  بینی جریانات نقدی آینده است که برای بدست آوردن ارزش بازار فعلی شرکت  تنظیم می‌شود. تفاوت اصلی بین روش جریان نقدی تنزیل شده و روش ضریب سود این  است که برای محاسبه ارزش فعلی، تورم مدنظر قرار می‌گیرد.

ارزش دفتری

این  روش همان ارزش سهام سهامداران است که در ترازنامه شرکت نمود می‌یابد. ارزش  دفتری یک کسب و کار از کم کردن کل بدهی‌ها از کل دارایی‌های شرکت به دست  می‌آید.

ارزش تصفیه

ارزش  تصفیه عبارت است از خالص نقدینگی که یک شرکت در صورت نقد شدن دارایی‌های  خود و پرداخت بدهی‌‌ها دریافت خواهد کرد. معمولا از این روش برای ارزش  گذاری شرکت های ورشکسته استفاده می‌شود.

روش‌های  بسیار دیگری مثل ارزش جایگزین، ارزش انحلال، ارزش گذاری مبتنی بر دارایی،  شیوه سهام پایه، شیوه بهای استاندارد و غیره وجود دارند که از آن‌ها  می‌توان برای تعیین ارزش یک کسب و کار و دارایی‌های آن استفاده کرد.

ارزش گذاری دارایی ها چه اهمیتی دارد؟

ارزش  گذاری دارایی ها یکی از مهم‌ترین چیزهایی است که هر شرکت یا سازمانی باید  انجام دهد. دلایل زیادی برای اهمیت ارزش گذاری دارایی‌ها می‌توان ذکر کرد.  از جمله: قیمت واقعی  ارزش گذاری دارایی‌ها کمک می‌کند تا قیمت واقعی یک دارایی قابل محاسبه  باشد، به خصوص زمانی که قرار است این دارایی خریداری شود یا به فروش برسد.  تعیین قیمت واقعی یک دارایی هم به نفع خریدار است و هم به نفع فروشنده، چرا  که خریدار به اشتباه بیشتر از ارزش واقعی دارایی هزینه نمی‌کند و فروشنده  نیز زیر قیمت واقعی دارایی خود را حراج نمی‌کند.

ادغام شرکت‌ها

در  صورت ادغام دو شرکت یا تصاحب یک شرکت، ارزش گذاری دارایی ها مهم است زیرا  به هر دو طرف کمک می‌کند ارزش واقعی کسب و کار را تعیین کنند.

درخواست وام

هنگامی  که شرکتی برای دریافت وام اقدام می‌کند، بانک یا موسسه مالی ممکن است برای  محافظت در برابر عدم پرداخت بدهی احتمالی وثیقه بخواهد. در اینجا لازم است  که وام‌دهنده ارزش دارایی‌هایی را که به عنوان وثیقه قرار داده شده تعیین  کند تا ببیند مقدار وام درخواستی را پوشش می‌دهد یا خیر.

ارزش گذاری سهام شرکت های بورسی

سرمایه  گذاران و معامله گرانی که در بازار بورس فعالیت می‌کنند باید از مهارت  ارزش گذاری سهام بهره ببرند. اساساً، ارزش گذاری سهام روشی است که طبق آن  ارزش ذاتی (یا ارزش نظری) یک سهم مشخص می‌شود. اهمیت ارزش گذاری سهام از  این واقعیت نشات می‌گیرد که ارزش ذاتی یک سهم در قیمت فعلی آن نمود پیدا  نمی‌کند. سهامداران و سرمایه گذاران با اطلاع از ارزش ذاتی یک سهم  می‌توانند تشخیص دهند که آیا یک سهم ارزش خرید یا فروش در قیمت فعلی را  دارد یا نه.

نحوه ارزش گذاری سهام

تعیین  ارزش سهام فرایندی بسیار پیچیده است و می‌توان آن را ترکیبی از هنر و علم  دانست. بعضا ممکن است سهامداران، سرمایه گذاران و فعالان بورس و بازار  سرمایه از حجم زیاد داده‌ها و اطلاعاتی که پیرامون ارزش سهام یک شرکت در  دسترس هستند گیج و سردرگم شوند. ضمن اینکه، گاهی شایعاتی نیز صرفا برای  بازارگرمی یا از سوی افراد ناآگاه پخش می‌شود.

بنابراین،  سهامداران و سرمایه گذاران باید بتوانند اطلاعات درست و موردنیاز را از  اطلاعات نامربوط و غیرضروری جدا کنند. همچنین باید با شیوه‌های اصلی ارزش  گذاری سهام آشنا باشند و بدانند کجا باید از این شیوه‌ها استفاده کنند.

انواع ارزش گذاری سهام

به طور کلی، شیوه‌های ارزش گذاری سهام به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: مطلق و نسبی.

شیوه ارزش  گذاری مطلق سهام بر مبنای اطلاعات بنیادی شرکت‌ها استوار است. اساسا این  روش با تحلیل داده‌های مالی مختلف سروکار دارد؛ داده‌هایی که از صورت‌های  مالی شرکت‌ها اخذ یا در آن‌ها یافت می‌شوند. بسیاری از تکنیک‌های ارزش  گذاری مطلق سهام در درجه اول جریان‌های نقدی، سود سهام و نرخ رشد شرکت را  مورد بررسی قرار می‌دهند. ارزش گذاری مطلق سهام شامل شیوه‌های شاخص‌تری مثل  مدل تخفیف سود سهام (DDM) و مدل جریان نقدی تنزیل شده (DCF) می‌شود.

شیوه  ارزش گذاری نسبی سهام به مقایسه سرمایه گذاری در شرکت‌های مشابه  می‌پردازد. روش ارزش گذاری نسبی سهام با محاسبه نسبت های مالی کلیدی  شرکت‌های مشابه و استنتاج نسبت یکسان برای شرکت هدف سروکار دارد. بهترین  مثال برای ارزش گذاری نسبی سهام، تجزیه و تحلیل مقایسه ای شرکت‌های مشابه  است.

آشنایی با شیوه های متداول ارزش گذاری سهام

در ادامه، به طور خلاصه، رایج‌ترین شیوه‌های ارزش‌گذاری سهام را مرور می‌کنیم:

مدل تنزیل سود سهام (DDM)

مدل  تنزیل سود سهام یا DDM یکی از تکنیک‌های پایه‌ای ارزش گذاری مطلق سهام  محسوب می‌شود. DDM بر این فرض استوار است که سود سهام شرکت جریان نقدینگی  آن شرکت را به سهامداران نشان می‌دهد. اساساً، این مدل بیانگر این است که  ارزش ذاتی قیمت سهام یک شرکت برابر با ارزش فعلی سود سهام آتی آن شرکت است.  توجه داشته باشید که مدل تنزیل سود سهام تنها در صورتی قابل استفاده است  که یک شرکت به طور منظم سود تقسیم کند و توزیع آن ثابت باشد.

مدل جریان نقدی تنزیل شده (DCF)

مدل  جریان نقدی تنزیل شده یا DCF یکی دیگر از روش‌های محبوب ارزش گذاری مطلق  سهام است. طبق رویکرد DCF، ارزش ذاتی یک سهم با تنزیل جریانات آزاد نقدینگی  یک شرکت به ارزش فعلی آن محاسبه می‌شود. مزیت اصلی مدل DCF این است که به  هیچ گونه مفروضاتی در خصوص تقسیم سود نیاز ندارد. بنابراین، برای شرکت‌هایی  با تقسیم سود نامعلوم یا غیرقابل پیش بینی مناسب است. با این حال، مدل DCF  از نظر فنی پیچیده است.

تحلیل مقایسه‌ای شرکت‌ها

تجزیه  و تحلیل مقایسه ای نمونه‌ای از ارزش‌گذاری نسبی سهام است. در این روش به  جای تعیین ارزش ذاتی سهام با استفاده از اطلاعات بنیادی شرکت، قیمت نظری یک  سهم را با استفاده از قیمت چندگانه شرکت های مشابه بدست می‌آورند.

متداول‌ترین  ضریب‌هایی که در این روش مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از نسبت قیمت  به درآمد (P/E)، نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B) و EV/EBITD. از نظر فنی،  روش تحلیل مقایسه ای شرکت‌ها یکی از ساده‌ترین روش‌های موجود است. با این  حال، چالش برانگیزترین بخش، تعیین و تشخیص شرکت‌هایی است که واقعاً قابل  مقایسه هستند.

ارزشگذاری شرکت و ارزشگذاری سازمان

Company valuation and organization valuation

ارزشگذاری استارت آپ‌ها و شرکت‌های نو پا
Valuation of start-ups and fledgling companies

ارزشگذاری سهام و ارزشگذاری اوراق بهادار
Stock valuation and securities valuation

ارزشگذاری برند و ارزشگذاری نشان تجاری
Brand valuation and trademark valuation

ارزشگذاری و حسابرسی توسط کارشناس رسمی دادگستری
Valuation and audit by an official judicial expert