ارزش‌گذاری سهام شرکت‌های زیان ده  (بخش سوم)

 

مشکلات ناشی از تغییر بازار یا حوزه فعالیت

سود آوری شرکت هایی که دارای نوسانات چرخه ای هستند منوط به شرایط اقتصادی است . هنگام رونق اقتصادی سود این شرکت ها افزایشی است و هنگام رکود اقتصادی عموماً با افت سود مواجه می شوند . در بسیاری از شرکت های تولیدی محصولات بسیار بالا و در برخی دوره ها قیمت محصولات بسیار پایین است. 

ارزشیابی شرکت های چرخه ای

ارزشیابی شرکت های چرخه ای می تواند از سطح سودآوری گذشته حاصل گردد. دونکته مهم در این جا وجود دارد: تغییر در نرخ رشد مورد انتظار، هنگامی که چرخه تجاری تغییر می کند و نکته دیگر، ارزشیابی براساس نرمال نمودن سود سال جاری است.

1. تعدیل رشد مورد انتظار

اغلب شرکت های چرخه ای به هنگام رونق اقتصادی سود خود را کمتر از سود واقعی گزارش می نمایند. زیرا هنگامی که چرخه اقتصادی تغییر می کند سریعاً سود بدست آمده تبدیل به زیان می گردد. اگر شرکت سودآور باشدف می توان نرخ رشد سود مورد انتظار را در دوره های نزدیک تعدیل نمود و تغییرات مورد انتظار در چرخه اقتصادی را در آن دخالت داد. به عنوان مثال می توان از نرخ رشد بالا در سال جاری یا سال آتی استفاده نمود. این امر مربوط به زمانی است که چرخه اقتصادی با رکود مواجه است و پیش بینی رونق اقتصادی در سال جاری یا آتی وجود دارد. هنگامی که شرکت در دوره رونق اقتصادی به سر می برد و تورم بالایی وجود دارد، ممکن است پیش بینی شود که رکودی بر اقتصاد و نرخ محصولات شرکت حاکم شود، در این شرایط نیز می توان اقدام به تعدیل سود برای دوره جاری یا آتی نمود. یکی از آسیب هایی که استفاده از روش فوق به همراه دارد دقت پایین در برآورد آینده است، یعنی آنقدر تخمین ارزش پیچیده می شود که بدون رشد اقتصادی مورد انتظار، هیچ سودی را نمی توان به دقت پیش بینی نمود. مشکل دیگر این است که نرخ رشد سود تحقق یافته نیز برای سالهایی که تغییرات قابل پیش بینی است باید براساس تجارب شرکت یا شرکت های مشابه بدست آید که این امر می توان موحب کاهش دقت شود.

1. نرمال سازی سود

یک راه حل ساده تر برای اینکه مشکلات ارزشیابی شرکت های چرخه ای کم تر شود این است که سود شرکت را نرمال نماییم. مفهوم نرمال سازی سود بدین معنی است که شرکت در شرایط عادی و نرمال فعالیت چه میزان سود تحصیل می کند. صورتهای مالی می تواند نشان دهنده بخشی از سود نرمال و سود های غیر عادی هر دوره باشد. رویکرد نرمال سازی سود برای شرکت هایی که در دوره بلوغ بوده و تحت تأثیر چرخه های اقتصادی هستند مناسب است.